RFA-Jinghpaw Nsen 5 ning Ladu Hkrum Nsen

Tsin-yam hkrum masha ni a nsen: Sak hkrung nga pra na matu kahkyin gumdin nna Lang "kan" shakut shaja ai lam

"Mungkan gaw masha Langai mi a kam sham ai hpe n chye na ya ai, raitim shi a daw jau ai hpe chye na nga ai." Maclaren

Ga hpaw
Dai ni, Radio Free Asia – Kachin (Jinghgpaw Nsen) 5 ning ladu hkrum ai labau shang masat nhtoi hpe dai magam hta ap nawng daw jau ai rau rum manang ni hte rau anhte a Chiang Mai ginjaw rung, Kanu buga kata hte maigan shara ni hta galaw ga ai. Yak hkak lam amyu myu a lapran kaw na ya ten du hkra RFA-Jinghpaw Nsen hpe galaw awng dang lu na matu karum madi shadaw ya ai n-gun ni hpe masat matsing da ga ai.


Shawng nnan, ndai magam bungli hpe gyin shalat da nna rung mu gun masha ni hpe bau sin makawp maga ya ai hpaji a ningpawt Hpan Wa Ningsang Chye Wa Ningchyang Madu Karai Kasang a chyeju hpe shakawn ga ai.  Lahkawng ngu na hta, mai Kaja ai ten tup anhte a shakut shaja ai lam ni hpe n-gun jaw madi shadaw nna mungdan kata dinghku majan a lapran e tinang asak hkrung nga pra lu na matu da ting shakut shaja let shiga shalai ya ai, buga masha tai ya ai, nsen shapoi shiga ni hpe lachyum hpyan ya ai, akyu hpyi karum ya nga ai shawa masha ni hpe mung chyeju dum ga ai. Masum ngu na hta, Myen mungdan kata hta e mai kaja ai hte mung masa tara rap ra ai hku byin wa na hpe myit mada kaba hte ja gumhpraw htawk karum madi shadaw ya ai uhpung hpe chyeju dum ga ai.  Hpang jahtum hku nna, rung magam gun ni, India mung, Htai mungdan, hte kanu buga na shiga jaw ai masha ni, nsen shapoi ai ni hte, Jinghpaw Wunpawng buga e adip arip up nga ai asuya kaw na lawt lu na matu ndai magam bungli hta ap nawng gun hpai nga ai rau rum manang ni hpe mung chyeju dum ga ai.

Shingrai, ndai lamang gaw Myen mungdan kata Jinghpaw Wunpawng buga hta June shata praw 9 ya shani kaw nna bai gasat hpang wa ai mungdan dinghku majan a tsin-yam hkrum masha ni a nsen hpe RFA-Jinghpaw Nsen hku Dat Kasa tai ya ai masat dingsat rai nga ai.

Tengman ai lam a matu magam lit lamang hta daw jau ai lam
RFA-Jinghpaw nsen gaw, 5 ning ladu hkrum masat nhtoi hta dai shalawt dat na lam a matu magam lit hpe kangka sadi dung nga ai lam kalang mi bai htawn shana dat ga ai.  Gaja wa nga yang, radio nsen shapoi ai lam madung gaw, "mabyin masa, gaja wa re ai lam, hte tengman ai lam" hpe mahta nna, lu ai aten kadun, gyip gyeng ai shara hta mung shawa masha ni kaw shadu ya ai lam rai nga ai.  Dai majaw, ndai lamang gaw, shangwi shapyaw ya ai lam san san sha n rai, shiga magam gun rau rum" manang ni hku na dai magam lit a matu ap nawng daw jau sak jaw ding-yang rai nga ai yaw shada lam ningmu gyin shalat shamu shamawt ai lam rai nga ai.

Uhpung uhpawng masa hku yu yang, marai langai mi a akyu hpaga amu zawn rai tim, dai gaw Myen mungdan kata na Federal madu up mungghpawm mungdaw masa hta jaw ya lu ai ahkaw ahkang, awm dawm shanglawt, mungkan na bawng ring masat madang ni hte seng ai dip da ai shiga ni hpe shabrawng ya ai ningmu gyin shalat ai magam rai nga ai.  Teng sha nga yang, ndai bungli gaw shiga hkap la ai, shiga tam sagawn ai, mabyin masa, hti hkum jahpan ni hpe shinggyin nna jep shen yu ai, shiga shatai ai, hpang jahtum nsen rim nna radio nen shapoi na matu Ginjaw rung de shagun ya ai lam rai nga ai.  Shiga htawn ai hpungtang hpaji hta laklai jan ai lam gaw, mung shawa masha a matu, mung shawa masha ni hte rau, mung shawa masha ni nan jawm shakut shaja nna awng dang ai lam rai nga ai.  Ndai magam lit gaw hpaga bungli hku sha n rai, dip sha hkrum nga ai mung shawa masha ni hpe shalawt dat na matu ap nawng daw jau ai lam lawm ra ai gyin shalat lam hte daw jau ai myit masa hte htung lai len hku mahtang mu mada na ahkyak nga ai.

Dai ni, anhte Jingghpaw Wunpawng buga hta shiga hpe makoi magap da ai lam, media shiga dap hpe koi yen ai lam, media shiga dap hpe hkrit ai lam, shiga ni hpe n tsun shapraw ai lam, mung Up du magam ni jahkrit shama pat hkum da ai majaw machye machyang n lu ai lam zawn re ai dip sha ai hkrang masa amyu myu naw nga nga ai.  Raitim, RFA-Jinghpaw Nsen gaw ya ten du hkra rai yang, shinggyim masha ni rau hpawng rau de nga pra lam hte Jinghpaw Wunpawng buga hta media shiga dap a htung masa hpe shachyen ya ai lam hte seng nna tengman ai shalawt dat na magam galaw awngdang wa lu sai.

Tsin-yam hkrum masha ni hpe masat nna shanhte a malai Kasa tai ya ai lam
Ya ten hta, mungdan Kata na dinghku majan hte seng nna, tengman lam hte gaja wa sha byin ai lam amyu hkum sumhpa mu lu ai majan tsin-yam hkrum masha ni hpe madung dat nga ga ai.  June shata praw 9 ya kaw nna Jinghpaw Wunpawng mungdaw, Kachin Sub-state mungdaw kaji, lahta Sam mung ni hta Myen hpyen dap ni hte Shanglawt hpyen dap ni a lapran e byin ai majan hta tsin-yam hkrum ai masha ni hpe lawu de na hte Maren hpan 4 Karan lu ai.  Shawng nnan, hpyen dap kata na (1) majan hta si hkrum ai ni (2) ningma kap ai ni, (3) majan pa hta hkala nba hkrum ai ni rai nga ma ai. Lahkawng ngu na hta, mung shawa masha ni kaw na (1) ningma lu ai ni, (2) gasat gala lam lapran e si hkrum ai ni (3) si mat ai shiga masha ni hte shinggyim ninggang shatai hkrum ai ni rai nga ma ai.  Masum ngu na hta, shinggyim ahkaw ahkang tawt lai hkrum ai (i) shinggyim roi rip hkrum ai num ni (ii) sat kau hkrum ai num ni (iii) si hkrum ai ma kaji ni hte gumgai dingla ni (iv) zingri zingrat hkrum ai mung shawa masha ni, (v) lam amyu myu hku na kashun kashe zingri hkrum ai ni rai nga ma ai.  Mali ngu na hta, KIA asuya up hkang ginra Laiza hte mai Ja Yang, Waimaw, Manmaw, Sama, Mungmau, Myitkyina hte kaga shara hkan na hpyen hprawng shingbyi ginra ni hta hprawng shingbyi hkawm ai mung shawa tsin-yam masha 20,000 jan rai nga ma ai.

Shawng nnan, dai hpyen hprawng tsin-yam masha ni hpe shanhte hkrum sha lai wa ai ruyak shoihpa lam, zingri zingrat lam, adup ajin, shinggyim roi rip ai lam, kam mara di roi chyahkroi jahpoi asawng hkrum ai lam, kaw si hpang kara hkrum ai lam, hkiba kya noi mat ai lam, lachyen lahka hkrum ai lam ni hte sheng mareng di sat kau hkrum ai lam ni hpe ndai aten ladaw Kaja hta myit masin kraw lawang mahkra hte mastan dum masat matsing da mayu ga ai.  Dai ni ndai aten hta, asak hkrung nga pra lam a matu hte, Jinghpaw Wunpawng mungdan Kata na anhte a asak hkrung lam, nga pra lam, ahkaw ahkang hte mung masa  makam masham hpe kashun la kau ya ai hpyen wa lata kaw na tara rap ra lam, ngwi pyaw simsa lam hte shanglawt ahkaw ahkang  tara masa a matu nanhte sak jaw kau ai lam ni a marang e anhte yawn madai sharung shayawt nga ga ai.

Raitim, anhte a sak hkrung nga pra lam hte mung masa taRa rap ra ai lam a magam hta nanhte kangka sadi dung daw jau nga ai myit masa gaw galoi mung hkoi mai wai mat sim mat na n rai.  Dai ap nawng daw jau ai lam gaw anhte Jinghpaw Wunpawng buga mung shawa masha ni hte  shanglawt ahkaw ahkang a teng man lam hta  tawn da ai nanhte a tsaw ra myit hpe htawng madun dan nga ai.

Ya yang, RFA-Jinghpaw Nsen gaw Jinghpaw Wunpawng sha ni a myit masin hta matut manoi ahkrung nga na rai nga ai tinang amyu hte tara rap ra ai lam a matu nanhte galaw lai wa sai magam ni hte nanhte a myit masa ni hpe tsun ndau shana ya nga ga ai.

Lahkawng ngu na hta, tsin-yam hkrum masha ni hte hprawng shingbyi hkawm ai mung shawa masha ni n si n mat ai sha ngam nga ai gaw tengman lam hte, Jinghpaw Wunpawng buga na tara n lang ai lam hpan amyu hkum sumhpa kaw na lawt lu na hpe hpang gara ra marit nga ai Jinghpaw Wunpawng sha ni a nni nkri lam kumla tai nga ai.  Teng sha nga yang nanhte gaw, anhte a lamu ga hpe zaibru jang shatai kau nna, hka nu hka shi ni hpe maza kau ya ai, nam maling ni hpe shakrin kau ai, hpyen dap atsam hte mung masha ni a ahkaw ahkang hpe tawt lai kau ai gumshem magam ni a shut shai ai labau hpe ka matsing nga ai rai nga ai.  Raitim, RFA-Jinghpaw Nsen hku nna shapoi ya ai nanhte a nsen ni gaw mung shawa masha ni a shanglawt ahkaw ahkang a matu shakut shaja ai lam hte mung up asuya a n tara ai hpe gumlang gasat ai lam ni hpe asan sha shapraw dan nga ai.  Dip sha hkrum ai lam masa hpan yawng hpe ninghkap gasat ai ndai nsen gaw, ndai labau shang aten ladaw hta Jinghpaw Wunpawng mung shawa masha ni a matu hkying shaga ai shiga rai nga ai.

RFA-Jinghpaw Nsen hte de a dat kasa tai ai lam
Daini na RFA-Jinghpaw Nsen gaw Myen mung Asuya hpyen dap ni hte Jinghpaw Wunpawng Shanglawt asuya hpyen dap lapran e matut manoi gasat nga ai mungdan Kata na dinghku majan a tsin-yam hkrum sha ai ni a nsen rai nga ai.  RFA-Jinghpaw Nsen gaw tsin-yam hkrum masha ni hte rau, nsen sharawt nna Jinghpaw Wunpawng buga hte Myen mung kata na gumshem Myen hpyen Asuya a lata na Jinghpaw Wunpawng sha ni mung masa shanglawt lu na matu shakut shaja nga ai lam hpe kumla madun dan nga ai.  Shingrai, RFA-Jinghpaw Nsen hku nna media shiga dap magam lit, si hkrum ai ni hte shanhte a dinghku nta masha ni, naw ngam nga ai ni a shanglawt ahkaw ahkang hta matut manoi shakut shaja ai lam, Jinghpaw Wunpwng sha ni hte Wunpawng buga a matu myu tsaw mung tsaw lam hta dat kasa tai ya nga ai hta n-ga, Jinghhpaw Wunpawng sha ni a matu teng man lam hte, Myen hpyen asuya a dip sha ai lam amyu hkum sumhpa yawng kaw na Jinghpaw Wunpawng sha ni lawt nna, asak hkrung nga pra lam shakut shaja ai hta mung shang lawm nga ai.  Kadun ai hku tsun ga nga yang, RFA-Jinghpaw Nsen gaw, dai tsin-yam hkrum ai masha ni a nsen, dip sha hkrum nga ai kaw na lawt lu na matu shakut shaja ai nsen, Jinghpaw Wunpawng sha ni Hkristan hku, amyu mungchying sha hku, madu up hkang Federal munghpawm mungdaw hku grin nga na nsen hte rau kahkyin gumdin ai nsen rai nga ai.

Hpungdim
Dai majaw ndai masat dingsat lamang gaw, si mat sai ni hte dai ni naw shakut shaja nga ai tsin-yam hkrum masha ni a sak nawng daw jau ai lam hpe masat matsing ya nna, Jinghpaw Wunpawng sha ni hte shanhte a buga hta mung masa grau kaja htap htuk wa na matu shanhte shakut shaja let ap nawng daw jau ai hpe dum chye ya ga ai.  Dai ni, anhte gaw Jinghpaw Wunpawng sha ni yawng hku nna nni nkri tsin-yam hkrum ai, shakut shaja ai, gumshem  hpyen asuya a lam amyu myu hku dip sha hkrum ai kaw na lawt lu na matu Lang "kan" shakut shaja ai lam ni, dinghku majan tsin-yam hkrum ai masha ni a lam hpe masat matsing da ga ai.  Ndai aten ladaw hta, RFA-Jinghpaw Nsen gaw media shiga dap a shara, shanglawt ahkaw ahkang a matu matut manoi shakut shaja ai lam, gumshem hpyen asuya a dip sha ai lam yawng hpe ninghkap gasat nna Jinghpaw Wunpawng sha ni a asak hkrung nga pra lam hpe tsaw ra let daw jau ai lam hta kahkyin gumdin ai lam madun dan ga ai.

Posted in: Ndau Laika